W debacie na temat odmowy świadczeń medycznych z powodów moralnych istotne jest znalezienie równowagi między prawem pacjenta do opieki zdrowotnej a prawem lekarza do sprzeciwu sumienia. Wielu badaczy podkreśla znaczenie prawa pacjenta do opieki, jednocześnie zauważając, że klauzula sumienia może ograniczać wolność sumienia lekarza. Dla dużej grupy specjalistów ograniczenia wolności sumienia są konieczne i powinny opierać się na solidnych podstawach etycznych i prawnych. Jednak wśród niektórych naukowców wątpliwości budzi brak przekonujących argumentów za wydzieleniem kategorii świadczeń obowiązkowych dla społeczności medycznej oraz obowiązku odesłania pacjenta do innego specjalisty w przypadku korzystania z prawa do sprzeciwu sumienia.
W kontekście możliwości odmowy łagodzenia bólu przez lekarza należy odwołać się do Kodeksu Etyki Lekarskiej, który jasno określa, że misją lekarza jest ochrona życia i zdrowia, zapobieganie chorobom, leczenie oraz łagodzenie cierpienia. W związku z tym, obawy o możliwość odmowy środków przeciwbólowych przez lekarza wydają się nieuzasadnione. Zasada podwójnego skutku może wydawać się abstrakcyjna, ale w praktyce lekarskiej ważniejsza jest troska o dobro pacjenta. Postępy w farmakologii i rozwój medycyny paliatywnej zmniejszyły dylematy etyczne związane z łagodzeniem bólu, co sprawia, że obecnie odmowa stosowania środków przeciwbólowych z powodów moralnych nie jest powszechnym problemem.
Kwestia wydzielenia kategorii świadczeń obowiązkowych w sensie zbiorowym pozostaje otwarta. Nie ma jasności co do tego, czy prawo do sprzeciwu sumienia obejmuje zarówno świadczenia obowiązkowe, jak i te dozwolone, ale nieobowiązkowe. Trudno jest również wskazać kryterium, które decydowałoby o podziale na świadczenia obowiązkowe i nieobowiązkowe. Warto zastanowić się, czy taki podział jest dyktowany ochroną wartości życia i zdrowia, czy raczej pragnieniem zapewnienia dostępu do wszystkich zalegalizowanych świadczeń. W tej kwestii konieczne wydaje się osiągnięcie konsensusu między społecznością a profesją lekarską.
W zakresie klauzuli sumienia, ważne jest, aby lekarze nie byli zobowiązani do realizacji świadczeń sprzecznych z etosem zawodowym. Model oparty o podział na świadczenia medyczne i niemedyczne, gdzie obowiązek odesłania pacjenta do innego specjalisty dotyczyłby tylko świadczeń medycznych, mógłby być rozwiązaniem. W takim przypadku lekarz sprzeciwiający się wykonaniu świadczenia z przesłanek religijnych miałby obowiązek wskazać innego specjalistę. To pozwoliłoby na zachowanie równowagi między prawem pacjenta do opieki zdrowotnej a prawem lekarza do sprzeciwu sumienia.
